Lezing Archeologische opgravingen Susteren

Door: Cor Voorter

Donderdag 24 november a.s. zal archeoloog Henk Stoepker om 20.00 uur een lezing verzorgen in Parochiecentrum ’t Stift aan het Salvatorplein in Susteren. Tijdens de lezing staan de resultaten van de archeologische opgravingen (1991-1993) betreffende het klooster te Susteren centraal. In deze lezing wordt de ontwikkeling van het kloostercomplex geschetst en aan de hand van de vondsten wordt iets over het dagelijks leven geschetst. Een deel van de vondsten is tegenwoordig te zien in het Limburgs Museum te Venlo en in de schatkamer in Susteren. In het bijzonder wordt over deze vondsten iets verteld.

Het Susterens klooster
De grootschalige opgraving vond plaats van maart 1991 t/m mei 1993 door de toenmalige Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek in het kader van de herinrichting van het Salvatorplein in Susteren. Daarbij werd gezocht naar de resten van het klooster dat hier in 714 door Willibrord gesticht was. Na een geschiedenis van 1100 jaar werd het klooster in de Franse tijd gesloten en afgebroken. Een enkel restant werd pas rond 1950 gesloopt. Alleen de voormalige abdijkerk (het huidige kerkgebouw is uit circa 1050) staat er nog steeds. Over het middeleeuwse klooster zijn vrijwel geen historische bronnen. Uit de schaarse bronnen is op te maken dat er eerst monniken woonden en vanaf een zeker moment voor 891 nonnen. Rond 1300 veranderde het klooster in een stift voor adellijke kanunnikessen. Over die stiftsdames is wat meer bekend, Voor alles wat met de structuur van het kloostercomplex en met de weerslag van het dagelijks leven te maken heeft, zijn we aangewezen op de archeologie. Bij de opgraving zijn sporen van houten en stenen gebouwen gevonden: dichtgegooide waterlopen en vondsten van allerlei aard, zoals aardewerk, metaal, glas, natuursteen, leer, hout en bot. De vondsten komen vooral uit de grachten en uit water- en beerputten. Dierlijk bot en zaden van planten geven informatie over de voeding en over het landschap. Circa 100 skeletten zijn fysisch-antropologisch onderzocht. Uit metaalslakken blijkt dat op het terrein een smidse aanwezig was, terwijl er ook twee klokgietkuilen gevonden zijn. Na de opgraving was er geen mogelijkheid het onderzoek uit te werken. Dankzij een subsidie van de provincie Limburg is dat sinds 2013 mogelijk. Het is een zeer groot project, waarbij zo’n 20 specialisten zijn betrokken.

Archeoloog Stoepker
Henk Stoepker (Amsterdam 1947) studeerde kunstgeschiedenis en archeologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij specialiseerde zich in de middeleeuwse archeologie. Hij werkte o.a. bij de gemeentelijke archeologische dienst van Amsterdam en deed voor het ROB een onderzoek over kerkarcheologie in Zuid-Nederland. In 1985 werd hij aangesteld als provinciaal archeoloog van Limburg en tevens als onderzoeker middeleeuwen. In die hoedanigheid leidde ook de opgravingen in Susteren. Sinds zijn vertrek bij de ROB in 2006 werkt hij als zelfstandig onderzoeker en als archeologisch adviseur. Sinds 2013 wijdt hij zich echter vooral aan de uitwerking van ‘Susteren’.

De LGOG Kring De Westelijke Mijnstreek van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig genootschap organiseert deze lezing in samenwerking met het Parochiecomité H. Amelberga. Aanvang: 20.00 uur en de toegang is gratis.